Η Συναισθηματική κακοποίηση σε μία σχέση -Ποια είναι τα σημάδια
“Μα δεν μπορώ να καταλάβω…Μου λέει, ότι με αγαπάει, κλαίει και πέφτει στα πόδια μου παρακαλώντας να μην χωρίσουμε ποτέ, αλλά μετά από λίγο όταν σιγουρευτεί για την αγάπη μου και την αποδοχή μου αρχίζει να με μειώνει, αδιαφορεί για το πως νιώθω, δεν με αφήνει να αναπνεύσω με την ελεγκτικότητα και συνεχώς τονίζει τα ελαττώματα μου….Πώς συνδυάζονται αυτά τα δύο σαν καταστάσεις; Μήπως φταίω και εγώ κάπου;”
Η παραπάνω διφορούμενη και αντιφατική συμπεριφορά είναι ένα δείγμα Συναισθηματικής Κακοποίησης, που ασκεί ο ένας σύντροφος εις βάρος του άλλου. Άντρες και γυναίκες πέφτουν πολύ συχνά θύματα της συναισθηματικής βίας σε μία σχέση και αυτό δεν έχει να κάνει καθόλου με την εξυπνάδα και την ομορφιά, αλλά με την συναισθηματική ωριμότητα. Ο “θύτης” είναι αυτός που ασκεί επιζήμιες ελεγκτικές συμπεριφορές με σκοπό να χειριστεί και να εξουσιάσει. Το “θύμα” είναι αυτό που αποδέχεται αυτές τις συμπεριφορές, ζει μέσα στον φόβο και αρνείται τις ανάγκες και επιθυμίες του, προκειμένου να αποφύγει κάποια στιγμή την συγκεκριμένη κακοποίηση.
Βασικά στοιχεία της Συναισθηματικής Κακοποίησης:
- Η Συναισθηματική Κακοποίηση μπορεί να υπάρξει ανεξάρτητα από το οικονομικό, μορφωτικό, κοινωνικό, πολιτισμικό επίπεδο, την ηλικία και το φύλο των συντρόφων.
- Τα άτομα που μπαίνουν στο ρόλο του “θύματος” χαρακτηρίζονται με χαμηλή αυτοπεποίθηση, έντονη ανάγκη να αγαπηθούν και να νιώσουν σημαντικά από τον/την σύντροφο τους, δυσκολία οριοθέτησης και άρνησης στις ανάγκες και επιθυμίες των άλλων.
- Η Συναισθηματική Κακοποίηση είναι πολλές φορές προάγγελος και της σωματικής βίας.
- Οι άνθρωποι που δέχονται τέτοιου είδους συμπεριφορές, δεν αντιλαμβάνονται εύκολα την σοβαρότητα της κατάστασης, νιώθουν μπλοκαρισμένοι μην μπορώντας να αντιληφθούν τους πραγματικούς λόγους και το νόημα των συγκεκριμένων πράξεων. Το λυπηρό είναι, ότι τις περισσότερες φορές, στην αρχή τουλάχιστον της σχέσης, εισπράττουν και μεταφράζουν αυτή την βάναυση τακτική ως ένδειξη αγάπης, έρωτα, διεκδίκησης, ενδιαφέροντος.
Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες τακτικές άσκησης Συναισθηματικής Βίας;
- Λεκτική βία:
Σας βρίζει με το παραμικρό, τα λόγια είναι προσβλητικά χωρίς σημαντικό λόγο, σας μειώνει για τις επιθυμίες και τις ανάγκες σας, σας χτυπάει τα ελαττώματα σας και τις αδυναμίες σας υποτιμητικά, σας κατηγορεί ότι φταίτε για όλα τα προβλήματα στην σχέση και όλα αυτά υψώνοντας τον τόνο της φωνής και προτάσσοντας το σώμα, σαν να θέλει να σας υποτάξει και να σας καθηλώσει προκαλώντας φόβο και τρόμο. - Υπερβολική ζήλια:
Ο “θύτης” ζηλεύει τα πάντα πάνω σας και γύρω σας. Την επαγγελματική σας καριέρα, τους φίλους σας, τους “πρώην” σας, την εμφάνιση σας, τις φιλοδοξίες σας, την αγάπη και τον σεβασμό που κερδίζετε από τους τρίτους. Θέλει να είναι το “παν” στη ζωή σας, να μην έχουν χώρο άλλα πράγματα και άλλοι άνθρωποι και να σας ελέγχει στο 100%. - Απειλές και εκφοβισμοί:
Σας απειλεί ότι θα σας εγκαταλείψει, με την παραμικρή διαφωνία φέρνει στην κουβέντα την πιθανότητα του χωρισμού, για να περάσει το δικό του. Ενδεχομένως να σας εκφοβίσει λέγοντας ότι θα κάνει “κακό στον εαυτό του”, ότι θα εξαφανιστεί, μπορεί να κάνει τεράστιο σαματά σπάζοντας αντικείμενα και στριγκλίζοντας με υστερία. - Σας απομονώνει από φίλους και οικογένεια:
Λόγω της υπερβολικής ζήλιας, που ανέφερα παραπάνω, μία τακτική του “θύτη” είναι να σας απομονώσει από τους ανθρώπους που αγαπάτε, για να επικεντρώνει πάνω του το ενδιαφέρον και την προσοχή σας. Από ανασφάλεια να μην χάσει τα “πρωτεία” και όχι επειδή θέλει παραπάνω χρόνο μαζί σας! - Σας κατηγορεί για τα προβλήματα του:
Δυσκολευόμενος ο “θύτης” να καταλάβει και να αναλάβει την ευθύνη των πράξεων του, τα ρίχνει όλα πάνω σας και ξεσπάει τον θυμό του σε εσάς! - Σας τιμωρεί για την κάθε προσπάθεια σας να επικεντρωθείτε στον εαυτό σας:
Γενικά, ο “θύτης” φροντίζει να μην ευνοεί το “θύμα” στο να ασχοληθεί μόνο του με προσωπικά του ενδιαφέροντα. Όταν όμως το “θύμα” καταφέρνει να το κάνει, τότε είναι που θα λάβει την αντίστοιχη τιμωρία, όπως την απαξίωση, την απειλή εγκατάλειψης, ακόμα και την αδιαφορία. - Συναισθηματική αστάθεια και χειραγώγηση:
Εκεί που αντιλαμβάνεστε, ότι κάτι δεν πάει καλά στη σχέση σας, εκεί είναι που ο/η σύντροφος θα σας ξαφνιάσει με έντονες εκδηλώσεις αγάπης, ενδιαφέροντος και διεκδίκησης. Τότε είναι που θα μπείτε να δικαιολογήσετε την προηγούμενη ανάρμοστη συμπεριφορά και να της δώσετε ακόμα και θετική χροιά. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι όλη αυτή η συναισθηματική αστάθεια βασίζεται σε ένα παιχνίδι χειραγώγησης και ελέγχου.
Δεν είναι ντροπή, εάν έχουμε βρεθεί έστω και μία φορά στην θέση του “θύματος” και έχουμε Συναισθηματικά Κακοποιηθεί από τον/την σύντροφο μας. Το σημαντικότερο είναι να το αναγνωρίσουμε εγκαίρως, να απαντήσουμε στον εαυτό μας εάν είναι κάτι που επιθυμούμε στη ζωή μας και αναλόγως στη συνέχεια να πράξουμε. Η αναζήτηση βοήθειας είναι επιβεβλημένη: Αναλάβαμε αυτόν τον παθολογικό ρόλο και αυτό υποδηλώνει, ότι κάτι δεν πάει καλά με την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Δηλώνει ότι έχουμε απομακρυνθεί αρκετά και καλό θα ήταν να βαδίσουμε με υποστήριξη προς τον εσωτερικό μας κόσμο.