Η απειλή των Ανασφαλειών
Δεν υπάρχει άνθρωπος, που δεν ταλαιπωρείται από τις προσωπικές του Ανασφάλειες. Τι είναι, λοιπόν, η Ανασφάλεια; Οποιαδήποτε κατάσταση δεν μας προσφέρει την αίσθηση της ασφάλειας, της ηρεμίας. Το συναίσθημα, που κυριαρχεί, μέσα σε αυτήν είναι ο Φόβος. Φοβάμαι ότι δεν έχω τον έλεγχο, φοβάμαι ότι δεν αξίζω, φοβάμαι ότι θα χάσω κάτι ή κάποιον, φοβάμαι ότι θα πληγωθώ. Μιλάμε για μία τραυματισμένη Αυτοεκτίμηση, όταν δεν εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας, όταν δεν πιστεύουμε στην αξία μας. Ακόμα και στους πιο δυναμικούς ανθρώπους μπορούμε να εντοπίσουμε μικρές ή μεγάλες ανασφάλειες. Κάποιοι καταφέρνουν να τις διαχειρίζονται καλά και να μην ορίζουν εκείνες τις επιλογές τους και την συμπεριφορά τους και κάποιοι άλλοι παραδίδονται σε αυτές.
Εάν φανταστούμε την Αυτοπεποίθηση ως ένα οικοδόμημα, εκείνο είναι “κακοφτιαγμένο”, τοποθετημένο σε επισφαλή θεμέλια.
Ποιοι είναι οι παράγοντες, που οδηγούν κάποιον να έχει χαμηλή Αυτοεκτίμηση και αρκετές Ανασφάλειες;
- Τα παιδικά βιώματα:
Μεγαλώνουμε με έντονη την αίσθηση της κριτικής, της σύγκρισης. Οι γονείς μας και οι οικείοι μας ποτέ δεν είναι ευχαριστημένοι από αυτά, που κατακτούμε. Πάντα θα υπάρχει κάποιος καλύτερος από εμάς ή κάτι καλύτερο να επιτύχουμε. Κανένας δεν μας τόνισε ισάξια τα προτερήματα και τα ελαττώματα μας. Συνήθως, ακούγαμε επίκριση ακόμα και για φυσιολογικές αντιδράσεις και συμπεριφορές μας. Μπορεί να είχαμε γονείς, που και εκείνοι στην ζωή τους ήταν φοβισμένοι και αρκετά ανασφαλείς. Δεν μας έμαθαν να αισθανόμαστε ασφαλείς με όποια κατάσταση αντιμετώπιζε η οικογένεια και εμείς οι ίδιοι ως παιδιά. Δεν μας έβαλαν με εμπιστοσύνη να αντιμετωπίσουμε μόνοι μας μία δυσκολία, για να μας επιβεβαιώσουν την αξία μας και τις δυνατότητες μας. Δεν εκπαιδευτήκαμε να διαχειριζόμαστε την απώλεια ως μία αναμενόμενη κατάσταση ζωής και ότι μετά από εκείνη δεν έρχεται το χάος. Δεν μας στήριξαν στο λάθος δείχνοντας μας τρόπους επίλυσης και προχωρήματος. - Τα τραυματικά παρελθοντικά γεγονότα:
Μας είχαν προκύψει στο παρελθόν κάποιες δυσκολίες, μερικές από τις οποίες μας τραυμάτισαν ψυχικά. Δεν τις διαχειριστήκαμε σωστά, δεν μπορούσαμε να τις επιλύσουμε. Είναι αυτός λόγος, για να φοβόμαστε το αύριο; Να φοβόμαστε μην μας ξανασυμβούν; Το μόνο σίγουρο είναι, ότι πάντα θα υπάρχουν δυσκολίες. Κάποιες θα καταφέρνουμε να τις αντιμετωπίζουμε, κάποιες άλλες όχι. Τα δύσκολα κομμάτια του παρελθόντος δεν αποδεικνύουν, ότι θα είμαστε ανίσχυροι για μία ζωή. Για παράδειγμα: Παντρευτήκαμε και χωρίσαμε επώδυνα. Το διαζύγιο μας δεν θα έπρεπε να μας οδηγήσει να φοβόμαστε από εδώ και στο εξής τους ανθρώπους, τις σχέσεις και τον γάμο. Έγιναν κάποια λάθη στο παρελθόν. Στα συγκεκριμένα λάθη οφείλεται ο πόνος, που βιώσαμε. Στο χέρι μας είναι να είμαστε περισσότερο προσεκτικοί στην πορεία, να μάθουμε μέσα από αυτά τα λάθη για να μην ξανακάνουμε τις ίδιες επιλογές και να είμαστε πιο φροντιστικοί με τον εαυτό μας. - Τα κοινωνικά πρότυπα:
Στερεότυπα που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά και τα υιοθετούμε, χωρίς να τα φιλτράρουμε, χωρίς να μας αντιπροσωπεύουν. Για να είμαστε κοινωνικά αποδεκτοί και ενταγμένοι στην κατηγορία του “φυσιολογικού”. Άρα έχω παραπάνω κιλά, είμαι “θεόχοντρος” και κανένας δεν πρόκειται να με κοιτάξει. Είμαι ομοφυλόφιλος, άρα δακτυλοδεικτούμενος και δύσκολα θα βρίσκω δουλειές και θα με αποδέχονται στις παρέες. Δεν έχω παντρευτεί στα 35 μου, θα νομίζουν ότι έχω πρόβλημα και ότι γεροντοκορεύω. - Οι μη ρεαλιστικοί στόχοι:
Όταν βάζουμε τεράστιους στόχους στην ζωή μας, που αντικειμενικά δεν μπορούμε να τους πετύχουμε, είναι αναμενόμενη η συνεχόμενη αποτυχία και αυτή εκλαμβάνεται ως ανεπάρκεια. Και όμως δεν είναι αναξιότητα. Δεν γίνεται να φτάσεις αύριο από το 0 στο 10. Δεν είναι ρεαλιστικό. Δεν γίνεται να διακτινιστείς στην κορυφή, εάν δεν ακολουθήσεις κάποια βήματα αρχικά μικρά. Κανένας δεν σου εγγυάται την κορυφή και πότε θα την φτάσεις. - Ο αρνητικός τρόπος σκέψης:
Αυτό είναι κάτι, που συνήθως μεταβιβάζεται από το μεγάλωμα μας μέσα στην οικογένεια. Όταν έχουν μπει σπόροι θετικότητας από μικρή ηλικία και οι ίδιοι μας οι γονείς δεν το έβαζαν κάτω βλέποντας την θετική όψη των πραγμάτων, δεν γίνεται να είμαστε αρνητικοί στην ενηλικίωση μας.
Αφού κατανοήσουμε τους λόγους, για τους οποίους είμαστε ανασφαλείς και δεν πιστεύουμε στον εαυτό μας, τι μπορούμε να κάνουμε στην συνέχεια;
Να διαμορφώσουμε σιγά σιγά μία αντικειμενική εικόνα για εμάς τους ίδιους και να γνωρίσουμε τον κόσμο με την δική μας ματιά. Όλα πριν ήταν παραποιημένα, παραμορφωμένα. Το ποιοι είμαστε, το τι δυνατότητες έχουμε, το ποια είναι η αξία μας, να αποκτηθούν ως γνώσεις μέσα από το δικό μας πρίσμα και όχι μέσα από αυτό της οικογένειας ή της κοινωνίας. Το τελευταίο χρειάζεται απομυθοποίηση! Θέλει πολύ προσπάθεια, επιμονή, συνέπεια, υπευθυνότητα στο να ισορροπήσει το καλό και το κακό μέσα μας, να βγάλουμε ταμπέλες που δεν μας αξίζουν και δεν μας αντιπροσωπεύουν, να αποκτήσουμε το δικό μας αξιακό σύστημα, να αναγεννηθούμε!